بسته بندی پیتزا؛ بررسی انواع جعبه های سنتی و جدید
امروزه به اندازه تنوع در طعم و اندازه پیتزاها با تنوع در بسته بندی پیتزا نیز روبه رو هستیم. پیتزا یکی از نمادهای جهانی غذاهای فست فودی است که تقریبا در هر کشوری با ذائقه‌های بومی ترکیب شده و جایگاه ویژه‌ای در سفره‌ها و خیابان‌ها پیدا کرده است. اما پیتزا فقط یک غذا نیست؛ نمادی از خلاقیت، تنوع فرهنگی و تکامل سلیقه غذایی در طول تاریخ است. این غذا که ریشه‌های آن به ایتالیا، به‌ویژه شهر ناپل، بازمی‌گردد.
در ابتدا به عنوان خوراکی ساده برای قشر فقیر تهیه می‌شد. نان تختی که با گوجه‌فرنگی، پنیر و روغن زیتون تزیین می‌شد، به تدریج به شکلی جهانی از خوراک محبوب تبدیل شد. با گسترش پیتزا به کشورهای مختلف، سبک تهیه و شیوه بسته بندی پیتزا نیز به کلی متحول شد. وقتی مردم شروع کردند به سفارش پیتزا از نانوایی محل و پیتزاها یکی در میان بخارزده و بهم‌ریخته به دست مشتری‌ها رسید، همانجا بود که ضرورت بسته بندی مناسب احساس شد؛ بسته بندی ای که نه‌تنها گرما، تازگی و شکل غذا را حفظ کند، بلکه در جلب نظر مشتری، افزایش فروش و انتقال هویت برند هم مؤثر واقع شود.
برای مشاهده انواع بسته بندی سیب زمینی، بسته بندی سوخاری و…. به محصولات باکس 724 سری بزنید.
انواع رایج بسته بندی پیتزا
امروزه بسته بندی پیتزا دیگر تنها وسیله‌ای برای حمل غذا نیست، بلکه بخشی جدایی‌ناپذیر از تجربه مشتری و حتی ابزار بازاریابی محسوب می‌شود. طراحی، جنس، عملکرد، قابلیت بازیافت و حتی نحوه باز شدن جعبه همگی در رضایت مشتری نقش دارند. در این مقاله، به بررسی انواع بسته بندی پیتزا، مزایا و معایب هرکدام و ترندهای جدید در این حوزه می‌پردازیم تا دیدی جامع نسبت به این بخش از صنعت غذایی به دست بیاوریم.
۱. بسته بندی پیتزا در قالب جعبه مقوایی کلاسیک
این نوع جعبه رایج‌ترین و پراستفاده‌ترین مدل بسته بندی پیتزا در سراسر دنیاست. در ساخت آن معمولاً از مقوای موج‌دار یا همان کارتن سه لایه استفاده می‌شود که شامل یک لایه موج‌دار بین دو لایه صاف است. همین ساختار به جعبه استحکام، عایق حرارتی و مقاومت در برابر رطوبت می‌بخشد.
طراحی و مواد اولیه:
- طراحی معمولی این جعبه به‌شکل مربعی است، اما در برخی موارد می‌تواند مستطیلی یا دایره‌ای هم باشد.
- ابعاد آن بسته به اندازه پیتزا (کوچک، متوسط، بزرگ یا خانواده) متغیر است.
- یکی از ویژگی‌های طراحی این جعبه ها لبه‌های خم‌شده و قفل‌شونده است که بدون نیاز به چسب، درب جعبه را بسته نگه می‌دارد.
ویژگی‌های فنی و کاربردی جعبه فست فود کلاسیک
- بیشتر جعبه های کلاسیک معمولا روی کناره‌ها دارای سوراخ‌هایی برای تهویه هستند تا بخار حاصل از حرارت پیتزا خارج شود و غذا خمیر و مرطوب نشود.
- لایه موج‌دار بین دیواره‌ها باعث حفظ دمای پیتزا برای مدت طولانی‌تری می‌شود و مقواهایی که در این جعبه ها استفاده می‌شوند به خوبی توانایی جذب میزان مشخصی از چربی و رطوبت را دارند که مانع نشت آن به بیرون می‌شود.
- جعبه های کلاسیک به راحتی قابلیت چاپ لوگو، اطلاعات تماس، طرح‌های گرافیکی و شعار تبلیغاتی برند را دارند. این امر برای برندینگ بسیار مهم است.
مزایا
بسته بندی کلاسیک تحمل وزن هرگونه پیتزایی را دارد بدون اینکه خم شود یا آسیب ببینید. مقوای استفاده شده برای این جعبه بیرون بر قابلیت بازیافت دارد و می‌توان به صورت تک رنگ یا چهار رنگ طرح‌های دلخواه را روی آن چاپ کرد. قیمت مناسب و قابلیت انبارکردن آسان نیز از دیگر مزایای جعبه فست فود کلاسیک است.
معایب
اگر طراحی جعبه درست انجام نشده باشد و منافذ مخصوص تهویه در نظر گرفته نشده باشد، بخار پیتزا داخل جعبه جمع شده و باعث خمیری شدن و افت کیفیت محصول می‌شود. همچنین اگر منافذ تهویه بیشتر از حد نیاز باید رطوبت محیط را به داخل کشیده و باز هم نتیجه‌ای جز افت کیفیت پیتزا نخواهد داشت. بنابراین طراحی این نوع جعبه ها باید با دقت فراوان انجام شده و با روکش‌های عایق مناسب تقویت شود.
جعبه موج دار به خصوص برای رستوران‌ها و فست فود هایی که فروش بالا دارند بسیار مناسب است. کارکنان پس از آموزش می‌توانند به سرعت مقوا را از قسمت‌های تعیین شده تا زده و به شکل جعبه دربیاورند. به دلیل مقاومت مناسب جعبه پیتزا موجی، غذا هنگام حمل و نقل آسیب نمی‌بیند و سالم به دست مشتری می‌رسد. همچنین روی درب و کناره‌های جعبه پیتزا می‌توان طرح اختصاصی برای جشن‌ها و مراسم مشتری چاپ کرد و یا با چاپ طرح‌های مناسبتی از یک روش تبلیغاتی بسیار موثر بهره‌مند شد.
۲. جعبه بیرون بر دایره‌ای مدرن
جعبه های دایره‌ای یا تاشو، یکی از جایگزین‌های مدرن برای جعبه های مربعی کلاسیک محسوب می‌شوند. طراحی آن‌ها به شکلی است که پس از باز شدن به‌صورت کامل به یک بشقاب یا سطح صاف تبدیل می‌شوند. این بسته بندی ها اکثرا از مقوای نازک‌تر یا کرافت بازیافتی ساخته می‌شوند و مناسب برندهایی هستند که به دنبال خلاقیت، صرفه‌جویی در فضا و جلب توجه مصرف‌کننده‌اند.
طراحی و مواد اولیه:
- فرم دایره‌ای بدون هدر دادن فضای اضافی، پیتزا را کاملا در خود جا می‌دهد.
- در نوع تاشو، جعبه ها به‌صورت ورقه‌ای حمل و هنگام استفاده مونتاژ می‌شوند و این یعنی نیاز به فضای کمتر برای انبار.
- بعضی از مدل‌ها طوری طراحی شده‌اند که پس از استفاده به بشقاب یا زیرانداز هم تبدیل می‌شوند.
ویژگی‌های فنی و کاربردی جعبه های دایره ای مدرن
- سبک و کم‌حجم: جعبه ها به‌صورت تخت ذخیره می‌شوند و فضای انبار را اشغال نمی‌کنند.
- مونتاژ آسان: در کمتر از چند ثانیه توسط کارگر یا مسئول بسته بندی مونتاژ می‌شود.
- قابلیت حمل بهتر: به‌دلیل فرم فشرده، برای پیک‌های موتوری گزینه‌ای ایده‌آل است.
مزایا
جعبه پیتزا بیرون بر دایره‌ای، هنگام انبار کردن فضای کمتری اشغال می‌کند. بنابراین برای کسب و کارهایی که باید از یک فضای کوچک نهایت استفاده را ببرند، ایده‌آل است. این نوع جعبه به دلیل شکل متفاوتش برای بسیاری از مشتری‌های کوچک و بزرگ جذاب است و همین موضوع باعث جلب توجه آن‌ها به سوی برند می‌شود بنابراین استفاده تبلیغاتی و برندینگ بسیار آسان‌تر می‌شود.. اگر فست فود و رستوران برای ساخت جعبه پیتزا دایره‌ای از مواد بازیافتی استفاده کنند، علاوه بر تهیه یک بسته بندی خاص، از ردپای کربنی برند کاسته و توجه طیف جدیدی از مشتریان آگاه محیط زیستی را نیز جلب می‌کنند.
معایب
به دلیل استفاده از مقوای سبک‌تر برای ساخت این نوع بسته بندی پیتزا، نسبت به دیگر مدل‌ها عایق حرارتی ضعیف‌تری هستند. استفاده از بسته بندی دایره‌ای برای پیتزا های سایز بزرگ، خانواده و حجیم ابدا پیشنهاد نمی‌شود. مشکل دیگری که بسته بندی دایره‌ای دارد این است که اگر کارکنان به درستی آموزش ندیده باشند احتمال آسیب هنگام مونتاژ بسیار زیاد است که هزینه اضافی برای جایگزینی جعبه های خراب به دنبال دارد.
۳. بسته بندی های دوست‌دار محیط زیست
سال‌هاست که آلودگی محیط زیست به خاطر ظروف و بسته بندی های پلاستیکی به معضل بزرگی تبدیل شده و هر روز به افراد آگاه به مسائل زیست محیطی افزوده می‌شود. در پاسخ به بحران‌های زیست محیطی و دغدغه مشتریان حساس به اصل پایداری، بسیاری از برندها به استفاده از بسته بندی‌های تجزیه پذیر یا کمپوست‌پذیر یا 100 درصد بازیافتی روی آورده‌اند. این نوع بسته بندی ها ضمن حفظ کارایی، تلاش می‌کنند تا کمترین آسیب را به طبیعت وارد کنند.
طراحی و مواد اولیه
- برای ساخت این نوع بسته بندی پیتزا معمولا از کاغذ کرافت بازیافتی بدون پوشش پلاستیکی استفاده می‌شود. گاهی نیز ترکیب‌های گیاهی به کار گرفته می‌شوند. مثلا با ترکیب الیاف طبیعی بامبو، نیشکر یا حتی قارچ بسته بندی فست فود تهیه می‌شود که هرچند از لحاظ قیمت گران‌تر از همتایان پلاستیکی هستند اما برای حفظ محیط زیست جایگزینی بهتر از آن پیدا نمی‌شود.
- همچنین اکثر ظروف، جعبه و بسته بندی پایدار مینیمالیستی هستند و در روند تولید آن‌ها از مواد شیمیایی استفاده نمی‌شود.
- برای ایجاد تنوع از رنگ‌هایی با پایه گیاهی استفاده می‌شود.
ویژگی‌های فنی و کاربردی بسته بندی پیتزا دوست‌دار محیط زیست
- ظروف و بسته بندی پیتزا پایدار به خوبی در محیط طبیعی تجزیه می‌شوند.
- بعضی از مدل‌ها کمپوست پذیر هستند. به این معنی که پس از استفاده در خاک باغچه دفن شده و به عنوان کود قابل استفاده‌اند.
- بسته بندی های پایدار در برابر چربی و حرارت مقاوم هستند هرچند این مقاومت به اندازه ظروف پلاستیکی نیست.
مزایا
همانطور که پیش‌تر ذکر شد آگاهی نسبت به مسائل زیست محیطی در حال افزایش است. هر روز کشورها و دولت‌های مختلفی سعی می‌کنند با وضع قوانین جدید سهمی در حفظ محیط زیست داشته باشند. بدیهی است که فعالان صنعت غذا مثل فست فود ها و رستوران ها و کافه ها دیر یا زود باید تحول و تغییری در سیستم بسته بندی بیرون بر خود بدهند. یکی از مزایای این تغییر، جذب مشتریان جدید است به خصوص نسل جوان همیشه به دنبال برندهایی هستند که هرچند ناشناخته‌اند اما برای محیط زیست ارزش قائل هستند.
استفاده از ظروف پایدار یکی از راه‌های عالی برندینگ و بازاریابی است که منجر به کاهش ردپای کربی برند نیز می‌شود. از آنجایی که جایگزینی ظروف پلاستیکی قدیمی با ظروف پایدار جدید پروسه طولانی و گران‌قیمتی است پس هر برندی که زودتر اقدامات و تدارکات لازم را ببیند از رقبای خود پیشی خواهد گرفت.
معایب
مسلما هزینه گزاف تهیه و تولید ظروف پایدار یکی از معایب بزرگ آن به شمار می‌رود. خیلی از برندها به خصوص کسب و کارهای نوپا ترجیح می‌دهند در ابتدای کار از ظروف مقوایی و پلاستیکی استفاده کنند تا زمانی که به شهرت برسند و بعد به مسائل زیست محیطی فکر کنند. از طرف دیگر ظروف پایدار در زمینه تنوع و چاپ پذیری به پای ظروف پلاستیکی نمی‌رسند و عایق بندی ضعیف‌تر نسبت به ظروف پلاستیک هم از دیگر معایب این نوع بسته بندی است که استفاده از آن به عنوان جعبه بیرون بر کمی سخت‌تر می‌کند.
در وضعیت فعلی با توجه به این که قوانین محیط زیستی در هر کشوری متفاوت است بنابراین استفاده از ظروف و بسته بندی پیتزا پایدار در وهله اول برای برندهایی که بر ارگانیک بودن محصولات خود تاکید دارند مناسب است. همچنین فست فود ها و کافه هایی که شعار آن‌ها حفظ محیط زیست است و اصل و بنای فعالیت خود را بر این موضوع قرار داده‌اند می‌توانند از این ظروف بهره ببرند.
۴. جعبه های مخصوص پیتزا اسلایسی
در بسیاری از مناطق شهری یا فروشگاه‌های پررفت‌و‌آمد، پیتزا به‌صورت تک اسلایس فروخته می‌شود. برای این منظور، جعبه های اسلایسی طراحی شده‌اند تا یک برش پیتزا را به‌صورت ایمن و جذاب نگهداری و حمل کنند. این بسته بندی پیتزا کوچک، سبک و بیشتر اوقات قابل بازیافت هستند.
طراحی و مواد اولیه:
- جعبه های اسلایسی به شکل مثلث هستند درست مثل یک تکه پیتزای خوشمزه.
- از مقوای نازک یا کرافت برای ساخت جعبه استفاده می‌کنند.
- گاهی اوقات قسمت شفافی روی درب آن تعبیه می‌شود تا مشتری با دیدن رنگ و روی پیتزا مشتاق خرید شود.
ویژگی‌های فنی و کاربردی بسته بندی پیتزا اسلایسی
- حمل آسان جعبه
- مناسب برای فروش خیابانی، فودکورت‌ها یا دانشگاه‌ها
- قابلیت اضافه کردن سس یا ادویه داخل بسته بندی
مزایا
جعبه مثلثی پیتزا به دلیل سایز کوچک، ارزان هستند و کسب و کارهایی که هدفشان فروش غذای فوری در مکان‌های شلوغ و پررفت و آمد باشد می‌توانند از این نوع بسته بندی که جای زیادی برای انبار کردن نمی‌برد استفاده کنند.
معایب
متاسفانه این جعبه ها فقط برای مدت کوتاهی دمای غذا را حفظ می‌کنند و در مدل‌هایی که با مقوای نازک ساخته شده باشند امکان نشت روغن و چربی غذا نیز وجود دارد.
۵. بسته بندی پیتزا نوآورانه و خاص
در عصر رقابت برندها، برخی رستوران ها و فست فود ها به سراغ بسته بندی‌های خاص و خلاقانه رفته‌اند که فراتر از عملکرد معمول یک جعبه هستند. این نوع بسته بندی‌ها با تلفیق طراحی صنعتی و بازاریابی، تجربه‌ای متفاوت برای مشتری خلق می‌کنند. در ادامه چند نوع بسته بندی بیرون بر خاص را معرفی می‌کنیم:
- جعبه هایی که به بشقاب یا استند تبدیل می‌شوند
- جعبه های دسته‌دار یا کیف‌دار برای حمل راحت‌تر
- بسته بندی‌های مقاوم به مایکروویو
- باکس‌هایی با جای مخصوص سس، نوشیدنی یا دستمال
- بسته بندی‌هایی با واقعیت افزوده (AR) برای بازی یا تبلیغات
معمولا در این بسته بندی پیتزا ها از ترکیبات چند لایه برای حفظ حرارت استفاده می‌شود که گاهی اوقات هزینه تولید را به شدت افزایش می‌دهد، به همین دلیل برخی از برندها فقط در کمپین‌های تبلیغاتی خود چنین بسته بندی هایی را سفارش می‌دهند. در طراحی آن‌ها نیز بیشتر به جنبه زیبایی تاکید می‌شود تا مشتریان برای اشتراک گذاری در شبکه‌های اجتماعی تشویق شوند و به این ترتیب امکان تبلیغ برند در اینستاگرام و تیک‌تاک فراهم می‌شود.